Φρούριο Φιρκάς

Στη βορειοδυτική πλευρά του λιμανιού της πόλης των Χανίων, οι Βενετοί κατασκεύασαν το Revellino del Porto, ένα οχυρωματικό έργο για την προστασία του λιμανιού.

Η κατασκευή του ξεκίνησε περίπου στα μέσα του 16ου αι. και ολοκληρώθηκε μερικά χρόνια πριν την πτώση της πόλης και την κατάληψή της από τους Τούρκους το 1645.
Σε περίπτωση πολιορκίας, μια χοντρή αλυσίδα από τον Φιρκά μέχρι τη βάση του φάρου στο άλλο άκρο της εισόδου, έκλεινε το λιμάνι.

Οι Τούρκοι χρησιμοποιούσαν το κάστρο σαν στρατώνα και έτσι πήρε και το όνομά του που διατηρείται μέχρι και σήμερα, καθώς "Φιρκάς" στα Τούρκικα σημαίνει στρατώνας.

Οι θέσεις των κανονιών της βορεινής πλευράς του φρουρίου, που κοιτά στην είσοδο του λιμανιού, είναι μέχρι σήμερα ευδιάκριτες στην εξωτερική πλευρά του τείχους.
Σε κάθε ένα από τα 6 θολωτά ανοίγματα κατά μήκος των τειχών υπήρχε και ένα κανόνι (τα ανοίγματα έχουν πλέον χτιστεί), ενώ πάνω από αυτά, τα ορθογώνια ανοίγματα επέτρεπαν στους πυροβολητές να παρατηρούν την τροχιά της βολής προκειμένου να κάνουν τις απαραίτητες διορθώσεις για την επόμενη βολή.
Για να βυθιστεί το εχθρικό πλοίο, έπρεπε να χτυπηθεί στην επιφάνεια της θάλασσας. Γι' αυτό και οι θέσεις των κανονιών βρίσκονται στο χαμηλότερο ύψος των τειχών, στο επίπεδο του εδάφους.

• Tην σκαλιστή είσοδο σε κτίριο του πρώτου ορόφου της διώροφης δυτικής πτέρυγας. Σώζεται το λιοντάρι - έμβλημα της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας. .
• Στο μέσον της αυλής, το θολωτό δάπεδο με τις κάθετες τρύπες, αποτελεί την οροφή της μεγάλης υπόγειας δεξαμενής που συγκέντρωνε τα βρόχινα νερά. .
• Στο βάθος φαίνονται οι θολωτοί χώροι όπου βρίσκονταν τα κανόνια. Οι θολωτοί αυτοί χώροι χρησιμοποιήθηκαν σαν φυλακές από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας μέχρι τα χρόνια του εμφύλιου πολέμου.

Στον γωνιακό πυργίσκο του Φιρκά, ήταν το μέρος όπου υψώθηκε η σημαία της ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα την 1η Δεκεμβρίου 1913, παρόντος του τότε Βασιλιά Κωσταντίνου, του Χανιώτη Πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου, του Ναύαρχου Κουντουριώτη και πλήθους κόσμου.

Στις μέρες μας, κάθε χρόνο την 1η του Δεκεμβρίου, τιμάται η επέτειος της ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα, με τη διοργάνωση ανάλογης επίσημης τελετής στο φρούριο Φιρκά.

Η είσοδος του φρουρίου βρίσκεται στην νότια πλευρά και ταυτίζεται με την είσοδο του σημερινού Ναυτικού Μουσείου Κρήτης το οποίο είναι χτισμένο επάνω στα τείχη και εντός του φρουρίου.

Οδηγίες - Χάρτης